فەلسەفەی دروستبوون و چۆنیەتیی دروستبوونی دنیا پرسیارێک هەیە زۆربەی جار ئاراستەی موسڵمان ئەکرێت ئەویش ئەوەیە کە ئەگەر ادم یەکەم بوونەوەرە لە سەر زەوی (کە پێش نزیکەی 40 هەزار ساڵ لە سەر زەوی بوە) ئەی ئەو ئێسک و پرووسکانە چین ئەدۆزرێنەوە کە تەمەنیان نزیکەی 5 ملیۆن ساڵە??!! وەڵامە کە هەندێک لە موسڵمانەکانیش بێ ئاگان لێی ... پێش زیاتر لە 7 ملیۆن ساڵ هەموو جۆرە بوونەوەر و زینەوەرێک لە سەر زەوی بووە هەر لە زیندەوەرە سەرەتاییکانەوە ه ەتا جۆرەکانی ئاژەڵ و نیمچە مرۆڤ کە پێی داروین سەرچاوەیان یەکە ... دوای ئەوە خوا (درووستکەر) جۆرێکی لەوانە هەڵبژارد و ڕۆحی پێ بەخشی کە ئەویش ادم (مرۆڤ) بوو ... داروین تا ئەوێ راستی کرد کە هەموو زیندەوەر و ئاژەڵ و تەنانەت نیمچە مروڤەکانیش کە پشتیان چەماوە بۆ وەک مرۆڤ بەڵام میشێکیان بچووک بو و پێش نزیکەی 4 ملیۆن ساڵ دەستیان کرد بە ڕۆیشتن لە سەر دوو پێ سەرچاوەیان یەکە بەڵام نەک مروڤی ئاقڵ کە بە هەڵبژاردن هەڵبژیردرا ...
ئەڵڵایەک بتوانێت هەموو گەردوون بە شەش ڕۆژ درووست بکات، بەڵام بیست و سێ ساڵی پێ بچێت بۆ نووسینی قوڕئانێک. قوڕئانەکەش پڕاوپڕ بێت لە هەڵەی زمانەوانی و مێژوویی و زانستی و مەنتیقی و پڕ بێت لە خۆ بە درۆهێنانەوە(الناسخ والمنسوخ) و هەموو مێژووی ئاینەکەشی بە زەبری شمشێر و خوێن ڕشتن بڵاو بووبێتەوە، چونکە نەیتوانیوە بە شێوەیەکی مەعقول و لۆجیکیانە قەناعەت بە خەڵکی بکات. ئهگهر ئهوه گهورهترین کڵاو نهبێت له مێژوودا ئهی دهبێت چی بێت؟ تکایە بیر بکەوە بیرکردنەوە ناتکوژێت!